Son Yazılar

Su, Kafein, Dehidrasyon

İnsan vücudunda en çok bulunan madde sudur. Tüm canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için suya ihtiyaç duyarlar. İnsanlar birkaç hafta besin tüketmeden hayatta kalabilirler ancak su tüketmeden birkaç gün yaşayabilmektedir.

İnsan vücudunun %60’ı, meyve ve sebzelerin %90’ı, yeryüzünün de yaklaşık %70’i sudan oluşmaktadır. Yani hayatımızda belki de oksijenden sonra gelen en önemli bileşendir. Vücudumuzdaki su miktarı kişinin cinsiyetine, toplam vücut ağırlığına, yaşına ve kas kütlesine göre değişkenlik gösterir. Kadınlara nazaran erkeklerin vücudundaki su miktarı daha fazladır. Ayrıca yaşımız ilerledikçe vücudumuzun su miktarı azalmaktadır.

Su ihtiyacımız, aldığımız besinlerden, tükettiğimiz sıvılardan ve metabolizma sonucu oluşan sudan kaynaklanır. Suyun vücudumuzda bir sürü görevi vardır. Besin ögelerini taşır, atıkların vücuttan atılmasını sağlar, vücudumuzun sıcaklığını dengeler. Ortalama enerji harcayan bir kişi ortalama sıcaklık için su ihtiyacı harcadığı kalori başına 1ml’dir. Fakat çevre şartlarına göre değişkenlik gösterebilir. Bu ihtiyaç 1.5 ml’ye kadar yükselebilir. Yaşlı kişilerin susama ihtiyaçları körelebildiği için daha dikkat edilmesi gereklidir. Yaptığımız fiziksel aktivitelerden sonra terleme veya deriden buharlaşma yoluyla vücuttan su kaybı fazladır. Fiziksel aktivite süremize göre su ihtiyacı artar. Ayrıca hasta olunduğunda vücudun su ihtiyacı değişkenlik gösterir. Ateş, kusma ve ishal gibi hastalıklarda su kaybı fazla olduğu için bu durumlarda bol sıvı tüketmek gerekmektedir. Vücudumuzun sıvı miktarı %1-2 oranında azaldığı durumlarda susama hissi gerçekleşir. Bu su azalma oranı %2-5 oranına çıkarsa da baş ağrısı yorgunluk, halsizlik meydana gelir. %8 oranında su azalması ise baş dönmesi, nefes alış verişinde zorlanma, %10 luk azalma oranında ise yaşam tehlikeye girer. %20 lik azalmada ise ölüm gerçekleşir.

KAFEİN

En çok bilinen kafein kaynakları kahve, çay, kolalı içecekler ve çikolatadır. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesine göre günde 400 mg a kadar kafein alımının hamileler dışında sağlıklı yetişkinler için tamamen güvenli olduğunu belirtmiştir. Hamileler içinse güvenli miktar günlük 200mgdır. Kafenin önerilen miktarı kişiler için değişkenlik göstermektedir. Maksimum alınacak kafein miktarı göz önüne alınacak olursa günlük kahve miktarımızı maksimum 3-4 fincanla sınırlı tutmalıyız. Kafein vücutta depolanmaz alındıktan birkaç saat sonra vücuttan atılır. Son araştırmalara göre orta düzeyde alınan kafein dayanıklılık ve atletik performans üzerinde olumlu etkilerinin olduğu gözlemlenmiştir. Kafein tüketim alışkanlığı aniden kesildiği durumlarda baş ağrısına yol açabilir. Kafeinin bazı ilaçlarla alınması yan etkilere sebep olmaktadır. Ülser ilaçların da normal doz etkisini azalttığı görülmüştür.

Araştırmalar sonucunda normal yaşamın içerisinde yaşam tarzının parçası olarak kafein içeceklerin tüketilmesinin aşırı sıvı kaybına yol açmadığı ve sıvı alımında herhangi bir olumsuz etkisi olmadığı görülmüştür.